ویژگی های یک اسباب بازی خوب

متناسب بودن با سن، جنس، توانمندی‌های جسمی و ذهنی و علایق از اصلی‌ترین ویژگی‌های یک اسباب بازی مناسب است. کودک از زمان کودکی تا بزرگسالی، می‌تواند اسباب بازی‌های مخصوص خود را انتخاب کرده و داشته باشد.

 

• اصلی‌ترین ویژگی‌های یک اسباب بازی مناسب چیست؟
• متناسب بودن با سن، جنس، توانمندی‌های جسمی و ذهنی و علایق کودکان.
• کودکان در طی بازی کردن با اسباب بازی چه چیزهایی را یاد میگیرند؟
• ویژگی های یک اسباب بازی خوب کدامند؟
• اسباب بازی های مناسب تولد تا شش ماهگی کدامند؟

 

بازی کردن می‌تواند تأثیر بسیاری در روحیات کودک داشته باشد و همچنین از اصلی‌ترین نیازهای هر کودک در دوران خردسالی و کودکی به حساب می‌آید.

اسباب بازی‌ها در روند رشد کودک موثر هستند و وسایل خوبی برای سرگرم کردن کودک بوده و مدت زمانی او را مشغول نگه می‌دارند.

کودکان می‌توانند با استفاده از اسباب بازی‌ها دنیای اطراف خود را بهتر شناخته و با آن ارتباط برقرار کنند.

همچنین کودک به وسیله بازی کردن با اسباب بازی خوب، مهارت‌های ضروری را آموخته و بر توانایی‌های خود می‌افزاید.

در واقع کودکان در سنین کمتر، میزان آموزش‌پذیری در آن‌ها بالاتر است و درنتیجه با یک اسباب بازی مناسب، امکان یادگیری کودکان افزایش یافته و تقویت می‌شود.

 

با توجه به موراد گفته شده، والدین باید در خرید اسباب بازی دقت کافی داشته باشند و ویژگی‌های یک اسباب بازی مناسب و خوب را شناخته و براساس سن و علایق کودک اقدام به خرید انجام دهند.

در ادامه با ویژگی‌های اسباب بازی‌های خوب آشنا خواهید شد و اسباب بازی‌های مناسب سنین مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرند.

 

 

 

رشد بهتر جسمی و ذهنی کودکان با بازی

بازی، یک فعالیت لازم‌الاجرا در تمامی دوره‌های رشد یک کودک است. بر اساس تحقیقات روان‌شناسی، تمایل به بازی کردن و خرید اسباب بازی، از نشانه‌های سلامت روحی و عقلی کودک بوده و کنجکاوی و هوشیاری او را نشان می‌دهد.

از مهم‌ترین ویژگی‌های یک کودک سالم، در واقع همان بازی کردن و جنب‌وجوش در او است. بازی کردن را تنها نباید مختص کودکان دانست بلکه انسان‌ها در هر گروه سنی، بازی‌های مناسب خود را دارند.

والدین باید بدانند که نوع بازی و اسباب بازی که در اختیار کودک خود قرار می‌دهند، به طور مستقیم بر روی رشد ذهنی و افزایش مهارت‌های جسمی او تأثیر دارد، درنتیجه باید در انتخاب و خرید اسباب بازی خوب برای او، حساسیت بیشتری را به خرج دهند.

همچنین بازی کردن موجب پرورش فکری، جسمی و اجتماعی کودک می‌شود زیرا که بازی راهی برای نشان دادن احساسات کودک بوده و استرس‌ها و فشارهای عصبی او در حین بازی تخلیه خواهد شد. همین امر سبب کسب ورزیدگی در برابر مشکلات زندگی آینده او می‌شود.

به نوعی می‌توان گفت بازی، تلاش کودک برای کنار آمدن با محیط بوده و از این طریق دنیا درک می‌کند.

 

به طور کلی کودکان در طی بازی کردن با اسباب بازی و غیره، ۳ مورد را یاد می‌گیرند؛

1. یادگیری درباره خود
2. یادگیری درباره محیط زندگی و دنیای پیرامون خود
3. یادگیری چگونگی حل مسائل پیش آمده (یادگیری حل مسئله)

 

انواع اسباب بازی

در حالت کلی، اسباب بازی‌ها به دو گروه سازمان یافته و سازمان نیافته تقسیم‌بندی می‌شوند؛

• اسباب بازی سازمان یافته:
  طراحی این نوع اسباب بازی‌ها برای هدف خاصی بوده است و برای کار مشخصی ساخته شده‌اند. مانند جغجغه و وسایل رنگی که به بالای تخت کودک آویزان می‌شوند.

 

• اسباب بازی سازمان نیافته:
  این نوع اسباب بازی‌ها برای تقویت خلاقیت کودک و سایر مهارت‌های وی ساخته می‌شوند.
  برای مثال اسباب بازی‌هایی برای تقویت مهارت‌های حرکتی و هماهنگی دست و چشم طراحی شده مانند نخ کردن مهره‌های رنگی، اسباب بازی‌هایی برای افزایش قوه تشخیص مانند اشکال هندسی مختلف، پازل‌ها، جورچین. هدف از اسباب بازی‌های ساختنی مانند لگو و مکعب‌ها، تقویت خلاقیت است.
  بیان احساسات به طور بی‌کلام از طریق نقاشی کردن و مداد و آبرنگ اتفاق می‌افتد. دیگر اسباب بازی خوب مانند عروسک، خمیر بازی، شن و ماسه و دیگر وسایل جزو اسباب بازی‌های سازمان نیافته هستند.

 

نوع دیگری از دسته‌بندی اسباب بازی وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود؛

• اسباب بازی‌های عروسکی
• اسباب بازی فیگور و شخصیت کارتونی
• اسباب بازی وسایل نقلیه
• اسباب بازی‌های حرکتی و ورزشی
• اسباب بازی مهارتی
• اسباب بازی معمایی و پازل
• اسباب بازی‌های سازه‌ای
• اسباب بازی‌های اکتشافی
• اسباب بازی‌های کمک درمانی

 

ویژگی های یک اسباب بازی خوب

دانستن ویژگی‌های یک اسباب بازی مناسب و سازگار با روحیات کودک، از جمله مهم‌ترین نکاتی است که والدین باید در کنار تأمین نیازهای ضروری کودک خود، به آن توجه کافی داشته باشند.

 

اسباب بازی‌ها نه تنها موجب سرگرمی کودک می‌شوند بلکه در یادگیری و افزایش مهارت‌های ادراکی و سایر مهارت‌ها نقش دارند.

 

با توجه به همین موارد و گفته‌های قبلی، انتخاب اسباب بازی‌های خوب برای کودک اهمیت بسیاری دارد و باید به اندازه نیازهای دیگر کودک باید به آن توجه کرد.

در ادامه مقاله، ویژگی‌های یک اسباب بازی خوب معرفی شده است؛

• مهم‌ترین ویژگی یک اسباب بازی خوب، تناسب است.

متناسب بودن با سن، جنس، توانمندی‌های جسمی و ذهنی و علایق از اصلی‌ترین ویژگی‌های یک اسباب بازی مناسب است.

از زمان کودکی تا بزرگسالی، می‌تواند اسباب بازی‌های مخصوص خود را انتخاب کرده و داشته باشد. حتی در نوزادی نیز نوزادان اسباب بازی‌های مخصوص به آن‌ها وجود دارد مانند جغجغه و آویزهای بالای تخت و گهواره. بعد از گذشت چندماه، کودک قادر است کمی حرکت کند، اشیا را لمس کند، آن‌ها را تکان داده و پرت کند، همه این موارد در تقویت حواس پنجگانه و قدرت تجزیه و تحلیل او موثر است.

 

بر همین اساس با افزایش سن کودک، کارایی و اهداف اسباب بازی‌ها تغییر پیدا کرده و متفاوت خواهد شد. علاوه بر همه این موارد، اسباب بازی نباید آنقدر سخت و پیچیده باشد که کودک در بازی با آن عاجز شود و نه آنقدر ساده و آسان باشد که او از بازی کردن با آن‌‌ها خسته شود.

نکته مهم دیگر در این بخش که باید به آن توجه نمود، علاقه و تمایل کودک به یک اسباب بازی جنس مخالف است. اگر چنین اتفاقی افتاد، هرگز والدین نباید واکنش منفی نشان دهند. این علاقه در بین کودکان کاملاً نرمال و طبیعی بوده و جای نگرانی و وسواس فکری ندارد.

 

• اسباب بازی باید حس کنجکاوی و خلاقیت کودک را برانگیزد.

بعد از مقوله تناسب، مهم‌ترین ویژگی یک اسباب بازی خوب، برانگیختن خلاقیت و حس کنجکاوی در کودک است.

این ویژگی می‌تواند میزان سرگرم‌کنندگی یک اسباب بازی را نشان دهد که خود ضرورت آن را در آموزش و افزایش مهارت‌ها نمایان می‌سازد.

اغلب اسباب بازی‌های پیشرفته الکترونیکی و رباتیک تنها جنبه سرگرمی برای کودک دارند و در بسیاری از موارد، کودک فقط تماشاگر بوده و خود در استفاده از آن‌ها نقشی ندارد.

برخی از والدین بر این باورند که با خرید این نوع اسباب بازی‌های گران قیمت، به کودک خود توجه بیشتری داشته‌اند، در حالی که این نوع اسباب بازی‌ها هیچ‌گونه تأثیری در رشد خلاقیت و کنجکاوی کودک ندارد.

کودک باید بتواند همه بخش‌های یک اسباب بازی مناسب را لمس کرده، قطعات آن را جدا کند و باعث تغییر شکل در آن شود.

اسباب بازی‌هایی مانند لگو، بریک، آجره و ساختنی بهترین گزینه در این مورد هستند زیرا که کودک در هر بازی می‌تواند شیء جدیدی با آن‌ها بسازد

همچنین خرید انواع فیگورها و شخصیت‌های کارتونی می‌تواند به کودک در خلق داستان‌های جدید کمک کند و خلاقیت کودک را پرورش دهد.

 

در سایت ماتیلوس می‌توان انواع لگو و ساختنی را در برندهای مختلف و باکیفیتی نظیر لگو، روبوتایم، پلی ویت مگنت، کوبی و غیره را مشاهده کرده و به راحتی خریداری نمود.

همچنین فیگورها و شخصیت‌های کارتونی و حیوانات نیز در این سایت موجود هستند. برخی از بهترین برندها در این بخش شامل برند موجو، جز وارز، ام سی تویز، جوی توی، هزبرو و غیره می‌شوند.

 

• اسباب بازی باید واقع‌گرا و سازگار با حقیقت باشد.

از دیگر ویژگی‌های یک اسباب بازی مناسب و خوب، توانایی پیوند با زندگی حقیقی و واقعیت است. کودکان هرروزه والدین و اطرافیان خود را می‌بینند که با اشیا و وسایل مختلفی کار کرده و در ارتباط هستند.

در واقع اسباب بازی‌هایی به کودک حس خوب می‌دهند که در حین بازی با آن‌ها، کودک حس کند در حال انجام فالیت‌های بزرگسالان و والدین خود است.

ماشین‌ها، لوازم آشپزخانه پلاستیکی، لوازم مشاغل مانند خیاطی، ابزار مکانیکی و غیره از جمله این نوع اسباب بازی‌ها هستند که می‌توانند در رشد کودک تأثیر گذاشته و او را با انواع فعالیت‌ها و مشاغل آشنا کند.

از جمله برندهای معروف در تولید اسباب بازی‌های مشاغل و نقش‌دار، برند زرین، برودر، بووا، زینگچن، لیرانچی، واندیسی و غیره هستند.

انواع این برندها و اسباب بازی‌های تولیدی آن‌ها را می‌توان از سایت ماتیلوس خریداری نمود.

 

• اسباب بازی باید موجب ایجاد تحرک و به کار انداختن اعضای بدن شود.

در انتخاب یک اسباب بازی خوب باید به نقش انگیزشی آن در به کار انداختن اعضای بدن و ایجاد تحرک در آن‌ها توجه نمود.

در دنیای امروز و پیشرفت تکنولوژی، اغلب اسباب بازی‌ها به صورت دیجیتالی و رایانه‌ای ساخته می‌شوند.

این نوع بازی‌ها نیز جنبه‌های مفیدی دارند ولی اگر در استفاده از آن‌ها افراط شود، موجب بروز آسیب‌های جبران ناپذیری در کودک خواهند شد.

 یک‌جا نشستن و عدم تحرک، قادر به ایجاد اختلال در تمامی اعضا و جوارح و همچنین حواس پنجگانه کودک است.

هرچند که در خانه‌های آپارتمانی امروز، امکان بازی‌های پر جنب‌وجوش نیست اما می‌توان بازی‌های بدنی را شبیه‌سازی کرده و هر از گاهی کودک را به محیط باز و بدون محدودیت برد تا انواع بازی‌ها را انجام دهد.

اسباب بازی‌هایی مانند توپ، سرسره، طناب‌بازی از جمله این نوع اسباب‌بازی‌ها هستند که در تقویت جسم و بدن بسیار موثر می‌باشند.

• ظاهر  اسباب بازی و جنس آن باید جذاب و باکیفیت باشد.

دوام و استحکام اسباب بازی، جزء ویژگی‌های مهم یک اسباب بازی مناسب است.

همچنین ظاهر اسباب بازی نیز باید قابل قبول بوده و در نظر کودک جذاب باشد.

اسباب بازی‌ها باید در رنگ‌ها و طراحی‌های جذابی تولید شوند تا نظر کودک به آن‌ها جلب شود.

در واقع عدم زیبایی و جذابیت، از مهم‌ترین دلایلی است که کودک با یک اسباب بازی، بازی نمی‌کند. علاوه بر این‌ها، اسباب بازی نباید خطرآفرین و آسیب‌زا باشند.

خرید اسباب بازی‌های جذاب اما خشن ممنوع است. اسباب بازی نباید کودک را به سوی خشونت و رفتار خشن سوق دهد.

 

• تقویت قوای فکری و انتقال ارزش‌های مثبت با استفاده از یک اسباب بازی خوب

این ویژگی بیشتر مربوط به بازی‌های فکری است. البته لگوها و ساختنی‌ها نیز از این قضیه مستثنی نیستند.

پرورش قوای ذهنی کودکان و نوجوانان در تمامی عرصه‌های زندگی آن‌ها موثر خواهد بود.

بسیاری از بازی‌های فکری نیز با پشتوانه علمی و روانشناختی ساخته می‌شوند.

بازی‌های فکری پتانسیل زیادی در رابطه با انتقال تفکرات خود به کودکان و نوجوانان دارند.

از جمله ویژگی‌های یک بازی فکری خوب می‌توان به جذابیت زیاد، تقویت‌بخش قوای فکری، استدلال و منطق کودک اشاره کرد.

 

اسباب بازی‌ خوب در دوره‌های مختلف رشد کودک

در هر مرحله از رشد جسمانی و ذهنی کودک، مهارت‌های مختلفی شکل می‌گیرد

در ادامه اسباب بازی‌های مخصوص هر سن معرفی خواهد شد.

 

 

 

اسباب بازی مناسب تولد تا شش ماهگی

در این دوره بیشتر حس کودک بر روی بعد حرکتی متمرکز است. بیشتر حواسی که کودک از آن استفاده می‌کند لامسه و بینایی است. بازی‎هایی که حواس کودک را تحریک می‌کنند، مناسب این دوره هستند.

مانند جغجغه‌های رنگی و بزرگ، اسباب بازی‌های آویز تخت و گهواره. برخی اسباب بازی مانند دندانی که کودک می‌تواند آن‌ها را به دهان ببرد نیز مناسب هستند.

 

اسباب بازی مناسب شش ماهگی تا یک سالگی

در این سن، مهارت‌های حسی حرکتی پیشرفت بیشتری داشته و کودک می‌تواند ضربه بزند و اشیاء را به راحتی در دست بگیرد.

اسباب‌ موزیکال، آن‌هایی که امکان باز و بسته شدن دارند و دارای حرکت بهترین انتخاب برای کودکان شش ماه تا یک سال هستند.

 

اسباب بازی مناسب یک تا دو سالگی

مهارت‌های حرکتی در این دوره کامل تکمیل شده و مهارت‌های حرکتی ظریف نیز شکل می‌گیرند.

همزمان با رشد حرکتی، مهارت کلامی نیز در حال شکل‌گیری و تکامل است.

در این دوره ویژگی ساختاری اسباب بازی خوب، نمود بیشتری پیدا خواهد کرد. اسباب بازی‌هایی مانند مکعب‌ها، وسایل برج‌سازی و غیره در رشد کودکان یک تا دو ساله بسیار موثر هستند.

 

اسباب بازی مناسب دو تا سه سالگی

استفاده از انگشتان در این سن پیشرفت زیادی داشته و مهارت‌های حرکتی ظریف تکامل پیدا کرده‌اند.

اسباب بازی‌های کشیدنی، هل دادنی مثل انواع ماشین‌ها، ابزاری مانند رنگ انگشتی برای رشد بهتر مهارت‌های دستی کودک بسیار موثر است. توپ بازی نیز می‌تواند در نظر کودک جالب توجه باشد.

 

اسباب بازی مناسب سه تا پنج سالگی

نمادسازی و قدرت تخیل در کودکان این سن، پیشرفت زیادی داشته است. بر همین اساس اسباب بازی‌هایی مانند ساز و ابزارهای مشاغل و نقش‌بازی برای این کودکان جذاب‌تر می‌باشد.

به علاوه قدرت پردازش کودک نیز درحال افزایش و گسترش بوده و اسباب بازی‌های آموزشی مانند پازل اعداد، حروف و تصاویر برای رشد قدرت تفکر و پردازش کودک مناسب هستند.